Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Blitum bonus-henricus & Iris pallida

fotò
fotò
Sangàri

Blitum bonus-henricus

Amaranthaceae Chenopodiaceae

Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.

Nom en français : Epinard sauvage.

Descripcioun :
Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.

Usanço :
"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.

Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae


Coulour de la flour : Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun

Liò : Cast - Ermas - Escoumbre e proche dis oustau - Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829 (= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )

fotò
fotò
Coutelas(-palinous)

Iris pallida

Iridaceae

Nom en français : Iris pâle.

Descripcioun :
Lou coutelas-palinous se vèi naturalisa dins li tepiero roucaiouso e li roucas, autramen se retrovo proche dis oustau ounte se pòu escapa. Sèmblo proun à Iris germanica, mai en pu grand e mai clar.

Usanço :
Dèu agué li mémi prouprieta que lou coutelas-d'Alemagno, Iris germanica.

Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 200 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai

Liò : Tepiero roucaiouso - Roucas - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris pallida Lam., 1789

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
R
ges
C
RR
ges
R
ges
ges

Blitum bonus-henricus & Iris pallida

RRR
ges
R
ges
ges
C
CCC
CCC

Coumpara Sangàri emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutelas(-palinous) emé uno autro planto

fotò